Một kiểu đầu máy xe hoả 3/3 đầu tiên của SLM Winterthur
Công Ty SLM - Schweizerische Lokomotiv- und Maschinenfabrik - Winterthur
Một đầu kéo HG răng cưa 3/4 sản xuất bởi SLM
Đến năm 1890 là một năm thành công nhất của công ty SLM (Swiss Locomotive and Machine Works), ngoài những đầu kéo hơi nước, công ty còn sản xuất thêm những máy móc dùng trong kỹ nghệ và nông nghiệp như máy cày, máy gặt, máy bơm và máy xay, đánh dấu mạnh mẻ về cơ giới hoá nông nghiệp.
Trong xưởng SLM đang lắp ráp sườn xe hoả răng cưa
Trong suốt gần 130 năm, SLM đã sản xuất nhiều kiểu đầu kéo xe hoả cả hơi nước lẫn điện, nhưng đặc biệt hơn hết là các đầu xe hoả chạy đường răng cưa mà công ty là một trong những nhà sản xuất hiếm hoi về loại đầu kéo nầy.
Dấu hiệu công ty SLM trên chiếc xe HG ¾ DFB-1 một thời ở Krong Pha, VN
Những công ty khác như Brown, Boveri & Co., Maschinenfabrik Oerlikon và Ateliers de Sécheron SA chuyên về chế tạo các đầu xe kéo chạy điện đều liên hiệp lại với công ty SLM mà công ty SLM đảm nhận việc chuyên chế tạo khung sườn và vỏ bọc cho các công ty kể trên.
Một đầu kéo loại nhỏ 3/3, tiền thân của các loại đầu kéo HG răng cưa
Tại Thụy Sĩ, công ty đã thành công trong việc sản xuất loại đầu kéo cở trung bình như loại đầu kéo SBB-Lokomotiven Ae 3/6I, Ae 4/7, Re 4/4I, Ae 4/4, Ae 6/6, Re 4/4II, BLS Re 4/4, Re 6/6, Re 450, Re 460 và Re 465 là những tên gọi nổi tiếng cho các loại đầu kéo SLM kể trên.
Một sườn xe hoả răng cưa tại xưởng SLM trên dàn sản xuất
SLM lại chuyên sản xuất các cổ tầu răng cưa như loại HG 2/3, HG 3/3, HG ¾, HG 4/4 và đầu kéo điện HG 4/4e (electric). Các loại đầu kéo nầy đều xử dụng trên hệ thống đường răng cưa Abt do kỹ sư Roman Abt sáng chế.
Dấu hiệu công ty SLM trên một chiếc xe hoả tại Indonesia
Công ty SLM đã trúng thầu nhiều nơi trên thế giới, tại Na-Uy, Phần-Lan, Ấn Độ, một số quốc gia ở châu Phi và Hong Kong. Đặc biệt là về loại đầu kéo xe hoả răng cưa tại Hoa Kỳ và trang bị cho công ty Hoả Xa Đông Dương CFI những đầu kéo hơi nước răng cưa dùng trên tuyến đường Tháp Chàm - Đà Lạt, Việt Nam trong đầu thế kỷ vừa qua.
Đầu kéo CC5012 hoạt động tại Indonesia ngày nay
Năm 1961, công ty SLM sát nhập với công ty Sulzer chuyên về chế tạo các động cơ, xe cầy nông nghiệp và các loại máy bơm.
Một đầu kéo khác C2710 tại Indonesia do SLM sản xuất
Vào năm 1998, SLM và Sulzer đổi tên lại là Winpro - từ đầu thế kỷ trước với trên 3.000 nhân công làm việc tại SLM, nay chỉ còn lại khoảng 350 người và cũng bị sa thải gần hết vì phải tổ chức lại hệ thống điều hành nhân sự. Ngành chuyên môn về đường sắt răng cưa được nhường lại cho công ty Stadler Rail, ngành kỷ thuật sát nhập với công ty Adtranz thuộc tổ hợp Bombardier Transportation. Sau khi bị phân tán và mua đi bán lại cổ phần Management Buy-Out 2001, công ty Winpro AG chỉ còn hoạt động trong lãnh vực sản xuất xe ô-tô, xe điện và các kỷ thuật cơ khí.
Một đầu máy CC của SLM bỏ hoang phế trong một xưởng tại Anh Quốc
Ngày 7 tháng chín 2005, công ty Winpro đặt dưới sự điều hành của Stadler và đổi tên sát nhập lại với Stadler Rail. Trong khi từ giửa năm 2000, những kỷ thuật và sản xuất đầu máy hơi nước của SLM được giao khoán lại cho công ty DLM - Dampflokomotiv- und Maschinenfabrik.
Một tầu chạy điện do công ty SLM sản xuất
Về ngành kỷ thuật và đo lường của SLM đã được xem như là phòng thử nghiệm vật lý được tái lập vào tháng mười 2001 bởi công ty Prose AG và được giao trách nhiệm kiểm tra tất cả các loại xe đường sắt trên toàn châu Âu.
Bảo tàng của công ty SLM
Với sự cộng tác của các công ty Sulzer và Bombardier Transport cũng như Bảo tàng Giao Thông Vận Tải Thụy Sĩ, Cơ sở Bảo Vệ Lịch sử Quốc Gia về xe hoả "SBB Historic", đã thực hiện từ đầu năm 2004 một hệ thống văn khố, trong cơ sở của Ban Giám Đốc cũ Winterthur, trên 300 mét vuông trưng bầy 100.000 bảng vẽ, hình ảnh trong bộ sưu tập SLM, họa đồ nhà máy, tư liệu tàng trử và những văn khố khác.
Một tuyến đường sắt răng cưa Abt do SLM thiết kế tại Manitou & Pikes Peak Park, Tiểu Bang Colorado, Hoa Kỳ
Những văn khố thuộc về công ty SLM cũng như các văn khố lịch sử khác về hệ thống đường sắt SBB của Thụy Sĩ được trưng bầy tại số 41, đường Zurich ở Winterthur.
Bổ sung thêm cho phần "Các hệ thống đường sắt răng cưa"
Tôi đã có viết một bài về các hệ thống đường sắt răng cưa - Đường xe hoả răng cưa Tháp Chàm - Đà Lạt đăng trên blog Yahoo nay đã xoá.
Nay thêm vào một số hình ảnh trình bầy rõ ràng hơn các hệ thống răng cưa mà Thụy Sĩ đã dùng: Riggenbach - Strub - Locher và Abt.
Hệ thống Riggenbach
Hệ thống Strub
Hệ thống Locher
Hệ thống Abt
Hệ thống Locher đã được dùng trong một vài tuyến đường sắt, tuy nhiên hệ thống nầy quá đắt tiền mặc dù được xem là an toàn nhất - ngày nay hệ thống Locher được xử dụng trong các khu giải trí tại Áo quốc và Thụy Sĩ, tương tự như hệ thống Boomerang của các khu giải trí khác trên thế giới với mức độ an toàn gần như tuyệt đối.
Xe chạy ngoằn nghèo để vui chơi giải trí dùng hệ thống Locher
Riêng về hệ thống Abt vẫn còn được xử dụng rất nhiều trên tuyến đường xe hoả răng cưa vì tương đối dể thiết kế và bảo quản hơn hết, mà một thời đã có xử dụng ở Việt Nam trên tuyến đường xe hoả Tháp Chàm - Đà Lạt trong đầu thế kỷ trước, nay người nhật cũng xử dụng trên tuyến đường Ikawa do công ty Oigawa Railway khai thác.
Đường sắt răng cưa Abt, đoạn khởi đầu khi xử dụng bộ bánh răng cưa nhập vào đường sắt
Một trục bánh răng cưa Abt
Hệ thống đường răng cưa Abt xử dụng tại Nhật Bản
Nguồn hình: DFB - Wikipedia - Nipponmania - SLM Winterthur Archiv
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét